Kijken als een Kind

Pandemie, hoorde ik dat er was. Een ziekte zo dodelijk dat er een niet aflatende mediaterreur campagne voor nodig was om ons te overtuigen van de dodelijkheid van deze kwaal, een toestand die de noemer pandemie niet waard is gebleken. Ondertussen is er wel al eeuwen een waarlijke pandemie gaande, die van de schaamteloze overschatting van het persoonlijk begrip van de wereld.

De onfortuinlijke zielen die door deze aandoening getroffen zijn, hebben alle schroom verloren in het tentoonspreiden van hun mening over en hun kennis van de wereld. Men heeft de spreekwoordelijke waarheid tot zich genomen op school, vanuit de krant, radio, televisie, enzovoort, en waant zich wetende. De getroffene is vervuld van weetjes en feitjes. Vormen van kennis die door de aard van de huidige media, in korte fragmenten aangeboden worden en geen verdieping of uitbreiding toelaten. Toch meent men met deze deelwaarheid een accuraat beeld te hebben van de werkelijkheid en de wereld. En gelijk een ijlende, leeft men in een volledig illusoire en geconstrueerde werkelijkheid.

Wetenschap, media, experts, boeken, enzovoort, zijn allen buitenzintuigelijke vormen van kennis. Deze kennis heeft men, met andere woorden, tot zich genomen zonder persoonlijke zintuigelijke waarneming. Men heeft het gehoord of gelezen, van anderen. En die anderen ook weer van anderen. De wereld verwordt op deze manier tot een ongrijpbare soep van onverifieerbare bronnen, waarvan de juistheid niet is vast te stellen. Hoe kunnen we ons vergewissen van een waarheid als we deze niet zelf aanschouwd hebben?

Het poneren van een stelling vereist dat men zijn uiterste best heeft gedaan om voor zichzelf vast te stellen of wat zij zeggen waar is. Als ik een vogelkundige zou zijn en ik in alle ernst zou zeggen alle vogels hebben veren, dan is het mijn plicht om mijn uiterste best te hebben gedaan om zeker te weten dat ik nog nooit een vogel zonder veren heb gezien. Dit noemt men zorgvuldige doorlichting, due dilligence in het Engels.

Als we op deze manier zo ongeveer elke uiting van weten door de getroffen wijsheidsoverschatter tegen de meetlat leggen, dan kunnen we stellen dat het doen van zorgvuldige doorlichting niet tot het palet van de bezetenen behoort. En in een maatschappij waar iedere ongefundeerde mening een podium heeft op sociale media, is het kunnen vertrouwen op het doen van zorgvuldige doorlichting door alle andere wijsheid orakels, volledig gefnuikt. Men kan er simpelweg niet van uitgaan dat iemand, op één of ander sociale mediasite, zijn best heeft gedaan om zo dicht mogelijk bij de waarheid te komen vooraleer een stelling te poneren.

Zelfs als men zich beroept op de zogezegd onfeilbare wetenschap is men reddeloos. Want ondanks dat de wetenschap de maatschappij ontegenzeggelijk kundig heeft overtuigd van haar begrip van de wereld, rust de basis van de grote wetenschappelijke theorieën nog altijd op aannames. De oerknaltheorie en de evolutietheorie bijvoorbeeld, zijn juist dat wat ze u zelf vertellen te zijn: theorieën. De wetenschap kan dus niet van dienst zijn om de waarheid die er in de wereld is, betrouwbaar tot zich te nemen. Om de waarheid in de wereld waar te nemen, dient men zich te ontdoen van alle vooringenomenheid.

Men kan de waarheid vinden in de natuur door haar te aanschouwen zoals een kind dat doet. Een kind neemt de wereld tot zich zonder een drang deze te kwantificeren of te categoriseren. Een vlinder is een fladderend fenomeen en wordt door een kind waargenomen als sec een fladderend ding. Het probeert het geen naam te geven, of in te delen in een biologische familie of te bepalen of het één vlinder is of meer. Met het kijken als een kind wordt bedoeld dat men probeert de natuur te aanschouwen zonder er een waarde aan toe te kennen, en dat men in een staat van verwondering kan raken door de schoonheid en perfectie welke er in elk aspect van de natuur te aanschouwen valt.

De wereld en de natuur zijn ontegenzeggelijk waar, en die waarheid is de onbetaalbare vrucht voor wie de staat van zijn kan vinden om hem te vinden. Wees als een kind en de wonderen zullen zich aan u openbaren.